گاهی اوقات بسیاری از صاحبین برندها، تصمیم میگیرند برای توسعه کسب و کار خود از تبلیغات بهره بگیرند.اما این تبلیغات از طریق کدام رسانه اثربخش تر خواهد بود. رسانههای مختلف به دلیل تاثیرات متفاوتی که بر مخاطب میگذارند، واکنش های متفاوتی به دنبال خواهند داشت.
انجام تبلیغات شیوه های متعددی دارد اما در یک نگاه کلی میتوان گفت که تبلیغات همیشه از بستر رسانهها به مخاطبین خود انتقال مییابند.
مفهوم رسانه تبلیغاتی را می توان این چنین بیان کرد; به هر وسیله یا ابزاری که پیام و شعار تبلیغاتی یا پیام فروش و بازاریابی را به مخاطبان هدف انتقال دهد و آنان را به عکس العمل وادارد، رسانه تبلیغاتی میگویند و حالا چه رسانه هایی برای انتقال پیامهای باید انتخاب شوند مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
ارسال یک پیام تبلیغاتی مناسب و خوب، از طریق رسانه اتفاق می افتد، انتخاب مناسب این رسانه می تواند بر موفقیت تبلیغات تاثیر مهمی داشته باشد. انواع رسانه ها در فضای تبلیغات عبارتند از:
رادیو
رادیو در میان رسانه های تبلیغی یکی از متداول ترین ابزارها است. رادیو با ویژگی های منحصر به فرد خود نظیر قابلیت سیار بودن، مطابقت با حال و هوای هرفرد و مهم تر از همه درگیری فعالانه مخاطبان با رادیو در برنامه های مختلف (در مقابل تلویزیون که رسانه ای انفعالیست)، شرایطی برای ایجاد رابطه صمیمانه و با سرعت زیاد میان شرکت ها و مخاطبان ایجاد میکند. کسبوکارهایی که تبلیغات تلویزیونی دارند میتوانند با تبدیل موسیقی متن تبلیغ خود به یک تبلیغ رادیویی از این امکان بهره ببرند. زیرا تحقیقات ثابت کرده ۷۵٪ مصرف کنندگان با شنیدن تبلیغ رادیویی تصویر آن را در ذهن خود تصور میکنند در تبلیغات رادیویی نیز همان اصول تبلیغات تلویزیونی (اثر بخشی، ساعت پخش و…) حاکم است.
در عین حال، شنیداری بودن رسانه رادیو و عدم امکان برای تصویری کردن پیام یا تبلیغ، محدودیت هایی را برای تبلیغات رادیویی به وجود می آورد. از سوی دیگر بسیاری از افراد در هنگام فعالیت های روزمره از رادیو استفاده می کنند که در این حالت از تمرکز زیادی برخوردار نیستند و همین امر باعث می شود که از تاثیر گذاری تبلیغ در رادیو کاسته شود. از سوی دیگر، با وجود گستردگی رادیو در مکان و زمان، نمی توان آن را دارای مخاطبان عام تر و گسترده تری نسبت به تلویزیون و برخی رسانه های دیگر برشمرد؛ چرا که به عقیده بسیاری از کارشناسان، ظهور تلویزیون مخاطبان رادیو را با کاهش بسیار زیادی مواجه کرده تا جایی که برخی متخصصان از “مرگ رادیو” سخن می گویند!
رسانه های چاپی
از مزایای تبلیغ در رسانه های چاپی این است که تبلیغ در آن ها نسبت به سایر رسانه ها، با هزینه کم تری صورت می گیرد. هم چنین طراحی یک تبلیغ برای روزنامه و سایر رسانه های چاپی سهولت بیش تری دارد و از پیچیدگی های کم تری برخوردار است. روزنامه ها و سایر رسانه های چاپی هم چون مجلات، مخاطبان خاص دارند و آگهی دهندگان می توانند به سراغ همان مخاطبان خاص بروند. این خاصیت رسانه های چاپی راه خوبی برای جلوگیری از اتلاف بودجه تبلیغات محسوب می شود.
از سوی دیگر باید به این نکته اشاره کرد که داشتن مخاطب خاص در روزنامه ها و مجلات، باعث کم تر دیده شدن تبلیغات آن می شود. هم چنین در رسانه ای هم چون روزنامه که عمر آن محدود است و معمولا تنها یک روز دارای ارزش است و روز بعد بی ارزش و دور ریختنی می شود، تبلیغات آن نیز خیلی زود بی ارزش می شوند. هم چنین کیفیت پایین چاپ صفحات در بسیاری از موارد، مانع از آن می شوند که برای تبلیغات در رسانه های چاپی، وقت و هزینه زیاد صرف شود.
از مزایای تبلیغات در رسانه های مکتوب این است که کسبوکارهای کوچک با بودجه محدود میتوانند به راحتی از این نوع تبلیغات بهره ببرند. همچنین این نوع تبلیغات برای کسبوکارهای مبتنی بر مشتریان محلی نیز بسیار مفید فایده است.
اینترنت
در اواخر دهه1960 پدیده ای به نام اینترنت جهان را متحول کرد. تأسیس شبکه آرپانت در سال1969 به عنوان منشأ پیدایش اینترنت شناخته شد. در حقیقت اینترنت مجموعه ای از میلیون ها کامپیوتری است که از طریق شبکه های مخابراتی به یکدیگر متصلند. به عبارتی دیگر مجموعه ای از هزاران شبکه ماهواره ای- رایانه ای است که تعداد زیادی از رایانه ها را در یک شبکه پیچیده بزرگ و قابل اطمینان به یکدیگر وصل می کند.
اینترنت رسانهای با توان بسیار گسترده و بالاست، اما شرکتهای نسبتاً کمی توانستهاند از آن به شکل موفقیتآمیز بهرهبرداری کرده و در جهت مقاصد تبلیغ خود به کار گیرند. اینترنت به صورت یک رسانه پویا برای آگهیهای تبلیغاتی ظهور نموده و میتواند به عنوان یک رسانه مهم تبلیغاتی برای شرکتها عمل کند. هم اکنون سهم این رسانه در فعالیتهای تبلیغاتی به شدت در حال افزایش است.
از طریق این فناوری جدید می توان پست الکترونیکی(E- mail) ایجاد کرد و بدون صرف وقت و هزینه های پستی زیاد می توان عکس ها و نامه های متنی خود را برای یک یا چندین نفر به طور هم زمان ارسال کرد، هم چنین می توان سایت(site) های مختلفی ساخت و از این طریق به شبکه جهانی وب(Web) پیوست و از قابلیت های تصویری، صوتی و حتی فیلم در آن استفاده کرد؛ فناوری چت(Chat) یا گفتگو یکی دیگر از راه های ارتباطی جدید در اینترنت است که در آن می توان علاوه بر مکالمه با چندین نفر به طور هم زمان تصاویر یکدیگر را نیز چک کرد. شبکه های خبری، موتورهای جستجو و FTP ها نیز از دیگر قابلیت های موجود در اینترنت است.
رسانه های محیطی
یکی دیگر از شیوه های رایج در تبلیغات استفاده از فضاهای محیطی است. بیلبوردها، استندها، تبلیغات در فضای مترو، اتوبوسها، پخش تراکت و… از انواع تبلیغات محیطی هستند. تبلیغات محیطی به دلیل اشکال متنوع خود میتواند برای کسب و کارها با بودجه های مختلف مفید باشد. هر کسب و کاری متناسب با بودجه خود و استراتژی های تبلیغاتی خود میتواند از این روش ها استفاده کند.
تبلیغات محیطی یک شیوه مناسب برای به خاطر آوردن نام محصول قبل از ورود مشتری به مراکز خرید و در واقع آخرین شانس تولیدکنندگان جهت معرفی محصولشان است. «تغییرات رفتاری مردم در جامعه سبب افزایش درخواست برای تبلیغات محیطی در انواع گوناگون آن شده است. در واقع تبلیغات محیطی پیام خود را به صورت ساده اما پرقدرت به مصرفکنندگانی که در حال جابهجایی و مسافرت هستند، بهخصوص درست در زمانی که در محل خرید حضور دارند، میرساند.»
علایم بین شهری، بین راهی یا برون خانهای که به تبلیغ کالاها و خدمات میپردازند از قدیمیترین اشکال تبلیغات است که ریشه آن به زمانهای دور میرسد. امروزه پیامهای تبلیغاتی در قالبها و اشکال گوناگون به جمعیت عظیمی از افرادی که در شهرها در حال تردد هستند میرسد. هنوز هم تابلوهای سنتی شهری جزء اصلی و لاینفک این صنعت محسوب میشوند.
سینما
تبلیغات در سینما را می توان به عنوان یک سرمایه گذاری در فیلم ها که تولید درآمد فروش اضافی می کند، توصیف کرد و با اثر بخشی تبلیغ مرتبط است تهیه کنندگان برای واکنش های شناختی سریع مخاطب ممکن است، ارائه تبلیغ در ابعاد جذاب تر را انتخاب کنند. تبلیغات در سینماها در اغلب کشورهای جهان بسیار محدود است ولی در ایران یکی از مهمترین وسایل تبلیغ، سینماست زیرا شبکه تلویزیون و رادیو محدودیت بسیاری دارد و دیگر وسایل تبلیغ هم به هیچ وجه کفاف احتیاجات تبلیغاتی را نمی دهند زیرا حتی به یک صدم جمعیت هم نمی رسند.
سینما مناسب ترین بستر تبلیغاتی با هزینه ای مناسب است. ویژگی اصلی تبلیغ در سینما آمادگی مخاطب برای درک و توجه به پیام تبلیغ می باشد چون تماشاگر با آرامش فکری و برای گذراندن اوقاتی خوش به سینما می آید و بعلت نبود عوامل مزاحم ، تبلیغ روی پرده عریض سینما با صدای کاملا رسا تمرکز کامل تماشاگر را بخود جلب می نماید بنابراین تبلیغات درسینما بعنوان بستری بکر و مناسب گامی موثر بسوی هدف تلقی می شود.
پیام کوتاه
یکی از چالشهایی که هر کسبوکاری با آن سروکار دارد، اطلاع رسانی و رساندن پیام تبلیغاتی به گوش مشتری هدف است. همانطور که خودتان هم میدانید برای این کار ابزارها و روشهای متعددی وجود دارد. طبق آمارهای موجود، حدود ۹۵ درصد پیامکهای تبلیغاتی ارسالی، توسط مشترکین خوانده میشوند. این آمار نشاندهندۀ بازدهی مطلوب این روش تبلیغاتی است.
تبلیغات از طریق تلفن همراه فرصتهای بسیاری را برای شرکتهای مختلف، در جهت تبلیغات تجاری ویا تداوم ارتباط با مشتریان به وجود آورده است. تبلیغ با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات مثل پیامک هم از نظر کمی میتواند بسیار گسترش یابد و هم از نظر کیفی با سیستمهای تعاملی اطلاع رسانی ارتقاء مییابد.
امروزه مدیران بازاریابی، sms را به عنوان تکنولوژی نوینی برای ارائه سرویس بهتر به مشتریان به کار میگیرند. در نتیجه این تفکر، ارائه خدمات متنوع به مشتریان به سهولت مسیر بوده و شرکت میتواند با مشتریان بالفعل و بالقوه خود به راحتی ارتباط برقرار کند.
مردم ماهیتا علاقه دارند پیامهای رسیده را بخوانند، برعکس ایمیلهای ناخواسته را به راحتی حذف میکنند. به تعبیری پیام ارسالی شرکت در اکثر مواقع خوانده میشود.
شبکه های اجتماعی
رسانه های اجتماعی به نام وب دو یا محتوای کاربر ساخته نیز نامیده می شود، این کارکرد جدید وب امکان گفتگو و تعامل را میان افراد ممکن ساخته و به افراد قدرتی داده که قبلا در دست رسانه های متعارف بود. اگر کاربری از محصولی خوشش بیاید میتواند آن را تبلیغ کند(دقیقا همان روابط عمومی دربازاریابی) و از هزاران تبلیغ موثرتر باشد.
موبایل مارکتینگ یکی از روش هایی است که اخیرا در جامعه ایران رشد چشمگیری داشته، و دائما رو به رشد است. اگر این روش آگاهانه مورد استفاده قرار گیرد و باعث آزار و اذیت مخاطبین نشود (ترجیحا خود افراد درخواست ارسال پیامک را داده باشند) میتواند کارکرد های خوبی داشته باشد. اما باید به این نکته توجه نمود که این روش در برند سازی و تثبیت برند جایگاه خاصی ندارد و صرفا کاربرد اطلاع رسانی دارد و باید در کنار دیگر روش ها مورد استفاده قرار گیرد.
تصمیم گیری نهایی
از آنجا که هزینه ی رسانه های تبلیغاتی مقدار زیادی از بودجه تبلیغاتی را شامل میشود مسلما باید زمان و نیروی زیادی را برای آن صرف کرد تا از مناسب بودن برنامه ی رسانه ها اطمینان حاصل شود به گونه ای که انتخاب و خرید رسانه ها به طور مناسب و موثر صورت گیرد. چرا که یک برنامه رسانه ای ضعیف موجب عدم موفقیت کل یک مبارزه تبلیغاتی صحیح میشود.
در پایان میتوان نتیجه گرفت که در حوزه تبلیغات باید از آمیخته ای از رسانه ها استفاده کرد. البته به صورت هوشمندانه و باتوجه به ماهیت محصول. اگر این اتفاق صورت نگیرد بودجه زیادی از کسبوکار هدر میرود. ضرری که قابل جبران نیست، پس باید باتوجه به ضریب نفوذ رسانهها و گروه هدف و البته بودجه شرکت انتخابی هوشمندانه داشت.
چرا که با توجه به اینکه مخاطبان هدف در معرض رسانه های مختلفی قرار دارند با استفاده از آمیخته ای از رسانه ها میتوان تبلیغات خود را در معرض دید مخاطبان بیشتری قرار داد و در ذهن مخاطبان نقش بست. ترکیب چند ابزار تبلیغاتی از جمله تلویزیون، رادیو، اینترنت، رسانه های چاپی و … باعث خواهد شد بتوانید پیام خود را به اشکال مختلف به مشتریان منتقل نمایید، ممکن است در یک روش تنها بتوانید متن را منتقل کنید و در روش دیگر عکس و نهایتا بتوانید ویدئو را منتقل کنید، ولی در صورت استفاده از آمیخته ای از رسانه این قابلیت وجود دارد که تبلیغ خود را به اشکال مختلف و به مخاطبان بیشتر عرضه کرد.